Aholkuak

Gure ezagutza: Haurraren hizkuntza garapenean laguntzeko aholkuak irakasleentzat.

Uztartzen: Osatu zure aholkuak irakurgaiaren ekarpenekin eta taldekatu aholkuak ezaugarrien arabera

Beltzez: gure ekarpenak

Urdinez: Klasekideen ekarpenak
Lanarjaz: testuan esandakoa

1.      Hitz egiteko era 
  .   Astiro
  .   Argi
  .   Esaldi laburrak eta zentzudunak
  .   Errespetuz
  .   Tonu baxuan
  .   Haurren txanda errespetatu
  .   Errefelexio eta elkarrizketarako bideak zabaldu (bera ez da klaseko protagonista)   

        .   Eredu onak esakini 

        .   IN PUT
  .   Galdera asko
  .   Arrerta deiak maiz
  .   Errepikapen ugari
  .   Entonazioa zuzena 
  .   Seguratasun afektiboa esakini
  .   Haur guztiak eta bakoitza hizketan jartzea
  .   Haurraren partehartzea kudeatzea
  .    Egiten ari diren lanari buruz eztabaidatzen era gogoetan aurrera egiten laguntzea  
  .   Ikasgelako jarduerak antolatzea, taldeak, espazioak, denborak eta zereginak  

            erabakiz 
  .   Jokabide-arauak ematea eta gogoratzea ikasgelako gizarte-bizitzan.

2.      Gorputz jarrera

·         Keinuek hitzak lagundu

·         Tonu lasaia

·         Afektuzko jarrerak azaldu

·         Urduritasuna kontrolatu

·         Haurrari bere espazioa eskaini

·         Konfidantza eta segurtasuna trasmititu

·         Haurraren beharrak asetzerako orduan lasaitasunez hartu eta komunikatu modu afektibo batean.

·         Ez esan ondo ala txarto egiten dabilen, baizik eta deskribitu zer egiten dagoen

·         Haurrekin egoterakoan makurtu euren altueran jarriz

·         Egonkorra

·         Jarrera desegokiak zigortu beharrean, egoera horietatik nola irten azaldu

3.      Taldeak nola antolatu

·        Taldekatze HETEROGENEOA

·         Taldekatzeko orduan ez hartu kontuan hizkuntza maila

·         Adin ezberdinak nahastu, ahal den neurrian

·         Kultura ezberdina duten umeak nahastu

4.      Edukiak nola landu

·         Elkarrizketak sortzen

·         Edukiak abestiekin, ipuinekin, antzerkiekin… landuz.

·         Errutinen bidez

·         Behin eta berriz errepikatuz

·         Txokoen bidez gela antolatu, adibidez, eraikuntzen txokoa, irakurketa txokoa, natura txokoa…

·         Ume bakoitzari egokitu

·         Koherentzia izatea

·         Aurreko edukiak ondo barneratu (pausuak errespetatu)

·         Sentimenduei lekua ematea

5.      Testuinguruaren antolaketa

·         Edukiak muralen bidez adierazi (marrazkiz bai idatziz)

·         Subjektuen antolaketa egokia: borobilean adibidez, denon ahotsak entzun daitezen.

·         Gelaren akustika egokia izatea

·         Giro egokia sortu

·         Aldez aurretik gela erreparatu

6.      Irakaslearen jarrera

·         Aktiboa izatea

·         Autonomia bultzatu

·         Demokratikoa

·         Ikaslea protagonista bihurtu

·         Gurasoekin errespetua

·         Haurrekin errespetua

·         Bakoitzaren berezitasunak aintzat hartzea

·         Hitz egiterakoan aurpegira begiratu

·         Irekia izatea eta ez zuzendua

·         Hitzetan gauzak jarri

·         Emozioenganako enpatia
.         Errazteko edo laguntzeko estrategiak: 
          a) Ikasleak esaten duenari eta esateko moduari erreparatzen laguntzen diote
          b) Elkarrizketaren harian, irakasleak gertaerak kontatzen dizkie iaksleei, hori  
          egotean pentsatzeko eta berbaldia eratzeko eredua ematen dizkie
        

 

Aurreko ariketari gehitu eta aldatu beharrekoak

GARAPEN FASEAK

 1. Hitzen aurreko fasea

    + Protoelkarrizketak

    + IN PUT : Haurra pertsona aktibotzat hartzea, hitz egiten jakingo balu bezala => haurra   

       ESTIMULATUZ

    + Imitazioa (erreflexuak)

2. Hitzen fasearen hasiera

   

    + Errutinak, testuinguru eta formatuak

    + Hitz eginez

    + Imitatuz

3. Hitzen fasea

  + IN PUT-a

  + Ikuskizunak, ipuinak, abestiak...

* GELAN SORTUTAKO GALDERAK

- Umea negarrez dagoenean, helduak komunikazio horri erantzun behar dio?
Haurraren input-a errespetatu behar da, hau da, haurrak dituen sentimenduak ateratzen utzi naiz eta berak hitz egiten ez jakin baina beti ere haurrak zergatik negar egiten duen jakinda.

Lehenengo saioa (III)

• GARAPEN FASEAK:

1. Hitzen aurreko fasea (0-1)

• Balbuzeatzen, ahoa deskubritzen
• Beste umeekin hizkuntza gabe

2. Hitzen fasearen hasiera (1-2)

• Balbuzeatzen, ahoa deskubritzen
• Beste umeekin hizkuntza gabe

• Errepikatuz
• Okertuz, akats eginez
• Probatuz/ saiatuz
• Jolastuz
• Entzuten, besteak entzuten
• Esperimentatuz
• Garapen psikologikoa
• Giro egokia, ingurugiroa
• Abestien bidez
• Eredu onak eskaintzen
• Errutinen bidez
• Beste umeekin hitz egiten

3. Hitzen fasea (3 urte)

• Okertuz, akats eginez
• Jolastuz
• Probatuz/ saituz
• Esperimentatuz
• Errutinen bidez
• Galdetuz
• Musika
• Abestien bidez
• Imitatuz
• Behatuz
• Lengoia erabiltzen
• Beste umeekin hitz egiten
• Beste umeekin hizkuntza gabe

4. Hitzen fasea (4 urte)

• Errepikapena
• Esperimentatuz
• 

  Besteekin harremanetan, elkarbizitzan
• Errutinen bidez
• Garapen psikologikoa
• Galdetuz
• Giro egokia, ingurugiroa
• Abestien bitartez
• Eredu onak eskainiz                                
• Imitatuz
• Behatuz
• Lengoaia erabiltzen
• Ezpainak irakurriz
• Beste umeekin hitz egiten

5. Hitzen fasea (5 urte)

• Errepikapena
• Besteekin harremanetan, elkarbizitzan
• Animaliekin harremanetan
• Eseperimentatuz
• Errutinen bidez
• Garapen psikologikoa
• Galdetuz
• Giro egokia, ingurugiroa
• Abestien bitartez
• Eredu onak eskainiz
• Imitatuz
• Behatuz
• Lengoaia erabiltzen
• Ezpainak irakurriz
• Beste umeekin hitz egiten

Lehenengo saioa (II)

AUTOREEN TEORIAK:

• SKINNER, Teoria konduktista. Estimuluen bidez garatzen den lengoari dagokio. Zerbait ondo egiten denean saria jasotzen da eta aldiz gaizki egiten denean zigorra edo saririk ez. 

Adb: -Zer da hori? (kasurik ez). - Zer da hori? (biziketa). - Bizikleta. -Oso ondo!

• CHOMSKY, Gramatika sortzailea. Hizkuntza guztietarako egitura/ estruktura komun batzuk ditu. Haurrak jaiotzez gramatika irizpide hauek ditu.

Adb: “Yo sabo”. Haurrak seguraski inoiz entzun ez duen esaldi bat da, baina berezko gaitasunari esker estruktura aplikatzen du.

• PIAGET, Gauzen errepresentazioa lortzen du joku sinbolikoaren bidez. Haurrak errepresentazio bat egiten du eta ondoren izena jartzen dio. Jolasa, marrazketa, imitazioa...

Adb: Haurrak tenedore bat hartzen du eta espata bat izango balitz bezala erabiltzen du ! Ni pirata bat naiz” esanez, joku sinbolikoa.

• VIGOSTKY. Besteekin harremanetan,interakzioan, gizartearekin lotura. Helduaren harremana haurrarekin eta baita gizarteak haurrari egiten dion eragina. Haur-guraso harremana, galderak egin, balbuzeoa, giro egokia sortu...

Adb: Gurasoek haurrari euskara batuan egiten badiote haurrak ere euskara batuan hitz egingo du.

Lehenengo saioa (I)

Irailaren 17ko saioa

I.eta II. ariketa 

I) NOLA IKASTEN DU HAURRAK HIZKETAN? 

II) UZTARTZEN: ZER IKUSPEGITAN KOKATUKO ZENITUZKE 1. ARIKETAN EGIN DITUZUEN EKARPENAK?

        

 Gureak:

• Imitatuz (Piaget)                                                                         
• Errepikatuz (Vigotsky)
• Okertuz, akats eginez (Vigotsky)                                            
• Esperimentatuz (Vigotsky), (Piaget)                                                                                                                                                                                                    
• Behatuz (Piaget)
• Entzuten (Vigotsky)
• Jolastuz (Piaget)
• Probatuz/Saiatuz
• Abestien bidez (Piaget)
• Elkarbizitzan (Vigotsky)
• Lengoaia erabiltzen (Bruner)
• Motibatuz (Vigotsky), (Skinner)
• Emozioen bitartez (Vigotsky)
  
  
  Besteenak:
  
  
• Balbuzeatzen, ahoa deskubritzen (Chomsky)                                                              
• Errutinen bidez (Vigotsky)
• Garapen psikologikoa (Vigotsky), (Piaget)
• Galdetuz (Vigotsky)
• 
  
  Giroa/ingurugiroa (Vigotsky)                                                               
• Ezpainak irakurriz (Vigotsky)
• Beste umeekin hitz egiten (Vigotsky)
• Beste umeekin hizkuntza gabe (Piaget)
• Animaliekin interakzioa (Vigotsky)
• Naturalki (Piaget)
• Sormena (Chomsky)
• Eredu onak eskaintzen (Vigotsky), (Chomsky)
• Marrazketaren bitartez (Piaget)
• Musika (Vigotsky)